Biografia Alan Turing - 'Hanesan Aman Sientífico ba Komputador' no Inovador Komputer Digital
Dalaruma ita uza komputador maibe ita lahatene komputador ne’e mai husi ne’ebé no se maka investe komputador ne’e. Terniata komputador ne’e mai husi obra Alan Turing nian, hanesan ema matematico ida husi Inggris .
Iha historia komputador nian, Alan Turing nu’udar Aman ba komputador, tanba Nia ema primeiro nebe esforsu maka’as hodi dezenvolve no halo mudansa ba era komputador digital.
Nia naran kompreto Alan Mathison Turing, moris iha London, iha loron 23 fulan Junu tinan 1912. Nia hanesan oan ba daruak husi familia Julius Mathison Turing no Ethel Sara Stoney. Nia mos iha maun ida naran John F. Turing.
Alan nia aman Julius Mathison servisu hanesan funsinario sivil iha India wainhira India sei ukun husi Inggris, no Nia ama Ethel Sara Stoney hanesan oan husi Emprezario Kereta api. Wainhira Alan iha ona Ethel nia knotak, Alan nia inan aman lori fali nia ba Inggris hodi Nia bele moris iha inggris.
Alan Nia Estudo
Alan Turing hahu tama eskola pre-primaria ho idade tinan nen (6 anos). Nia tama iha eskola pre-primaria St. Michael.
Iha eskola refere Alan hahu hatudu nia matenek no halo professores sira mos apresia tebes ho nia. Wainhira Nia tama ba vida Juventude, Nia gosta le obra sira husi sientista Albert Eistein, no husi ne’e Nia hahu apaixonado ba materia siensia naturais no matematica.
Nune’e iha tinan 1926, Alan Turin kontinua nia estudo iha Sherbone School, remata husi ne’e Nia ba kontinua Nia estudo nivel alto nian iha Universidade Cambridge iha area matematica iha 1931. Iha Universidade ne’e Nia hetan influensia maka’as tebes husi Von Neumann, Russell no Whitehead, kona ba siensia no matematica.
Iha universidade ne’e mos nia sai nu’udar ativista ba paz.
OBRA ALAN TURING
Ho estudo nebe klean iha tinan 1930, Alang Turing konsege halo mákina ida ho naran "Turing Machine".
Nia mesin halo husi pita ne’ebé bele uza hodi hakerek no le symbol sira husi mesin Turing nian. Mesin Alan Turing ne’e bele muda no halo manipulasaun ba simsol abstratu sira. No Pita refere maka sei rai ka save symbol sira.
Alan turing mos halo konseptu ida kona ba Siensia Komputer maske iha tempu ne’eba seidauk koñesidu.
Iha tinan 1934, Alan Turing remata nia estudo iha Cambridge University, wainhira nia remata nia estudo, nia hetan bolsu estudo husi Universidade Princeton iha America Serikat hodi hasai grau Doutoramento. Nune’e nia konsege hasai gelar Doutoramento iha tinan 1936.
Produz mesin Pemecah Kode ‘Colossus’ cikal bakal husi computer Digital
Remata tiha nia estudo, Alan Turing muda fali ba Inggris no servisu iha Departamento Komuniksaun Britania Raya. Wainhira iha funu mundial II iha tinan 1939 to’o 1945, nia servisu iha parte informasaun hodi resolve problema hirak ne’ebé relasiona ho mesin Enigma (Mesin Enkripsi) ne’ebé halo husi Nazi Jerman.
La kleur deit, Alan konsege resolve kode hirak ne’ebé iha mesin Enigma ne’e nia laran, liu husi nia obra mesin pemecah kode nebe ho naran ‘Colossus’. Husi Mesin ne’e, maka nu’udar pioneer ba dahuluk era computer digital. Ho nia prestasaun servisu nebe nia halo ba nia rain, maka to’o ikus foti nia sai hanesan heroi ba funu mundial.
Mesin Pemecah Kode 'Colossus' buatan Alan Turin
|
Wainhira funu ne’e remata, Alan Turing mos publika nia paper science ida nebe ho naran ‘Computing Machinery and Intelligence’.
Durante Alan Turing nia moris, nia servisu maka’as hodi nia mesin ne’ebé nia halo rasik (mesin turing) bele sai mesin computer otomatis iha National Physical Laboratory, maibe lakonsege nune’e nia muda fali ba University of Manchester, iha neba maka nia konsege produz manual ba mesin computer otomatis nian, ho naran MADAM (Manchester Automatic Digital Machine).
Alang Nia Moris ikus
Nune’e iha tinan 1945, Alan Turing hetan problema, no hetan kapturaun husi polisia sira liu husi kazu abuzo seksual nebe deskonfia Nia halo ho labarik idade menoria ida. Husi kazu ne’e maka nia hetan pena ka kastigu, ema sona estrogen ba nia ho objetivo atu normaliza nia hormon.
Husi akontesimento ne’e, maka halo nia reputasaun sai (hancur) no nia mos lakon nia servisu tanba hetan kritika maka’as husi publiku, tanba ema konsidera nia hanesan Gay (Homoseksual).
Ho pressaun nebe maka’as husi públiku, Alan Turing to’o ikus foti desizaun hodi oho an ho racun sianida husi apel, iha uma territorio Wislow nian, iha inggris iha dia 7 de juñu 1954.
Alan Turing Memorial
|
Ho nia attitude hanesan Homosexsual halo povu Inggris lakon konfiansa tomak ba nia, no la perdua nia, maske nia iha reputasaun de servisu maka’as hanesan heroi ba funu no hanesan sientista nebe famozu iha inggris.
Ho kanek nebe nia husik hela ba povu inggris iha tinan 60 liu ba, iha 2013 maka Ratu Elizabeth foin perdua nia.
Alem de nia hahalok aat ne’e, oras ne’e Alan Turing konsidera hanesan figura importante nebé dezenvolve computer digital no siensia computer, no mos konsidera hanesan Aman ba siensia computer .
Ho nia fama nebe iha halo produtor sira, to’o ikus foti nia istoria halo sai film sira maka hanesan ‘The Imitation Game’, ‘codebreaker’, ‘Decoding Alan Turing’ no ‘Breaking The Code’
Informasaun ne'e foti husi faktos oi-oin, tanba ne'e hakarak fo hatene ba maluk le na'in sira katak informsaun ne'e los. hakerek na'in mos simu nafatin kritika no sugestaun atu bele hadiak diak liu tan textu bibliografia iha lian tetum. karik iha kritika no sugestaun bele hakerek iha kaixa komentario. obrigado.
